ผลเสียของการไม่ใส่ฟันหลังการถอนฟัน: ฟันจะล้ม
“ฟันหลังใครก็มองไม่เห็นไม่เห็นต้องใส่เลย”
“หายไปซี่เดียวก็เคี้ยวได้ปกติ”
จากประสบการณ์หมอจะเจอคนไข้ที่ถอนฟันไปนานๆแล้วมาปรึกษาจากปัญหาที่ตามมาเพราะว่าคิดแบบที่แจ้งไปเบื้องต้นที่ถูกละเลยมาแสนนาน แต่ความจริงแล้วการปล่อยให้ช่องว่างฟันที่หายไปอยู่นานเกินไปสามารถส่งผลเสียต่อสุขภาพฟันอย่างมาก
มาดูกันว่าทำไมการใส่ฟันหลังถอนฟันจึงสำคัญ และผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นหากปล่อยฟันหลอไว้นานเกินไป
ผลเสียที่ตามมาจากการไม่ใส่ฟัน
1. ฟันล้มและการสูญเสียตำแหน่งฟัน
- ฟันข้างเคียงจะเริ่มล้มเข้าหาช่องว่างที่ฟันถูกถอนออกไป
- ฟันตรงข้ามจะยื่นลงมาหรือยาวขึ้น (over-eruption) ทำให้การจัดฟันใหม่ยากขึ้น
- การล้มของฟันอาจเกิดเป็นโดมิโน ทำให้ฟันซี่อื่นๆ เคลื่อนตามไปด้วย
2. ปัญหาเรื่องบุคลิกภาพและความมั่นใจ
- ฟันล้มและการเสียตำแหน่งอาจส่งผลต่อรูปลักษณ์ใบหน้าและรอยยิ้ม
- การพูดอาจไม่ชัดเจนเพราะช่องว่างฟัน
- ความมั่นใจลดลง เพราะไม่กล้ายิ้มกว้างหรือพูดต่อหน้าผู้อื่น
3. สุขภาพฟันและเหงือกที่แย่ลง
- เศษอาหารติดในช่องว่างง่ายขึ้น ทำให้เกิดฟันผุและโรคเหงือก
- ฟันที่ล้มอาจเพิ่มความยากลำบากในการทำความสะอาดช่องปาก
4. ผลกระทบต่อการรับประทานอาหาร
- เคี้ยวอาหารไม่ละเอียด ทำให้ระบบการย่อยอาหารมีปัญหา เช่น ท้องอืด
- ต้องหลีกเลี่ยงอาหารแข็งหรือเหนียว ทำให้เสียโอกาสในการรับประทานอาหารโปรด
ตัวอย่างปัญหาจากเคสจริง
ในเคสตัวอย่างจากผู้ป่วยรายหนึ่งที่ต้องการใส่รากฟันเทียม พบว่า:
- บริเวณฟันล่างขวาไม่สามารถใส่รากฟันเทียมได้ เพราะฟันด้านหลังได้ล้มลงมาปิดช่องว่าง และฟันบนยื่นลงมา
- หากต้องการแก้ไข ผู้ป่วยต้องถอนฟันที่ล้มออก หรือทำสะพานฟัน ซึ่งเป็นการรักษาที่ซับซ้อนและสูญเสียเนื้อฟันมากกว่าที่ควร
วิธีแก้ไขและป้องกันปัญหา
- ใส่ฟันปลอมแบบถอดได้: เป็นทางเลือกง่ายและคุ้มค่าในระยะสั้น
- ทำสะพานฟัน (Dental Bridge): เหมาะสำหรับผู้ที่ไม่ต้องการใส่ฟันปลอมถอดได้
- รากฟันเทียม (Dental Implant): เป็นวิธีที่ดีที่สุดในระยะยาว เนื่องจากให้ความแข็งแรงและดูเป็นธรรมชาติ
สรุป
หากถอนฟันและยังไม่ได้ใส่ฟัน การละเลยปัญหานี้อาจทำให้เกิดผลกระทบที่ซับซ้อนทั้งในด้านสุขภาพฟัน ความมั่นใจ และคุณภาพชีวิต