การอุดฟัน
การอุดฟันเป็นหนึ่งในกระบวนการรักษาทางทันตกรรมที่สำคัญในการป้องกันและรักษาฟันที่ได้รับความเสียหายจากฟันผุ หรือจากการสึกหรอที่เกิดขึ้นจากการใช้งานในชีวิตประจำวัน
การอุดฟันช่วยให้ฟันกลับมาใช้งานได้ตามปกติ และยังช่วยป้องกันการแพร่กระจายของฟันผุที่อาจลุกลามไปยังฟันซี่อื่นๆ หรือทำให้เกิดอาการปวดและติดเชื้อในอนาคต
สาเหตุที่ต้องอุดฟัน
การอุดฟันมีจุดประสงค์เพื่อซ่อมแซมฟันที่มีการเสียหายจากปัจจัยต่างๆ เช่น:
ฟันผุ: ฟันที่ผุจากการสะสมของแบคทีเรียและคราบหินปูนเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดโพรงหรือรูในฟัน
ฟันแตกหรือหัก: อาจเกิดจากอุบัติเหตุหรือจากการเคี้ยวอาหารที่แข็งเกินไป
การสึกหรอของฟัน: ฟันอาจสึกหรอจากการกัดหรือบดฟันที่ผิดปกติ ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการซ่อมแซม
วัสดุที่ใช้ในการอุดฟัน
วัสดุที่ใช้ในการอุดฟันมีหลายประเภท ทันตแพทย์จะเลือกใช้วัสดุที่เหมาะสมตามสภาพฟันของผู้ป่วยและความต้องการในการรักษา วัสดุที่นิยมใช้ ได้แก่:
อมัลกัม (Amalgam): วัสดุที่มีส่วนประกอบของโลหะ เช่น เงิน ทองแดง และปรอท อมัลกัมเป็นวัสดุที่ทนทานและมีราคาถูก แต่มีสีเงินจึงไม่เหมาะสำหรับฟันหน้า
เรซินคอมโพสิต (Composite Resin): วัสดุนี้มีสีคล้ายกับฟันธรรมชาติ จึงเป็นที่นิยมสำหรับการอุดฟันหน้า นอกจากนี้ยังสามารถใช้ในฟันหลังได้ แต่มีความทนทานน้อยกว่าอมัลกัม
เซรามิก (Ceramic): วัสดุที่มีความทนทานและมีสีสวยงามเหมือนฟันธรรมชาติ
ทองคำ (Gold): แม้ว่าทองคำจะมีความทนทานสูงและใช้งานได้นาน แต่เนื่องจากสีที่ไม่เหมือนฟันธรรมชาติ จึงไม่เป็นที่นิยมในการอุดฟันหน้า
ขั้นตอนการอุดฟัน
การตรวจและเตรียมฟัน: ทันตแพทย์จะทำการตรวจฟันและรอยผุ จากนั้นจะทำการกรอเอาส่วนที่ผุออก
การทำความสะอาด: หลังจากกรอเอาส่วนที่ผุออกแล้ว ทันตแพทย์จะทำความสะอาดบริเวณที่จะอุดเพื่อลดความเสี่ยงในการติดเชื้อ
การอุดฟัน: ทันตแพทย์จะเลือกใช้วัสดุที่เหมาะสมในการอุดฟัน วัสดุจะถูกใส่เข้าไปในช่องฟันและทำให้แข็งตัว
การขัดและปรับแต่ง: หลังจากการอุดฟัน ทันตแพทย์จะขัดและปรับแต่งฟันให้เข้ากับรูปฟันธรรมชาติ
การดูแลฟันหลังการอุดฟัน
- ห้ามใช้ฟันกัดของแข็ง เช่น กระดูก เมล็ดแข็งๆ เนื่องจากวัสดุบูรณะอาจจะแตกได้อาจมีอาการเสียวฟัน เมื่อทานของเย็น หรือแรงกัดในวันแรกๆ แล้วจะค่อยๆหายไปเอง
- อาจจะต้องใช้เวลาสักสองถึงสามวันในการปรับตัวกับการบูรณะ
- ถ้ารู้สึกว่าเคี้ยวไม่ถนัด,กัดแล้วกระแทก ให้มาพบแพทย์เพื่อตรวจและปรับแต่งให้เหมาะสม
- วัสดุที่อุดฟัน(บางชนิด)จะแข็งอย่างเต็มที่ใน1-24ชั่วโมง(แล้วแต่วัสดุ) แนะนำให้หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหาร 1 ชั่วโมงหลังอุดฟัน
- ในคนไข้ที่นอนกัดฟัน แพทย์แนะนำให้ใส่เฝือกสบฟัน เพื่อป้องกันการแตกของวัสดุจากแรงบดเคี้ยว
- เราคาดหวังให้การบูรณะทนที่สุด แต่จะไม่อยู่ตลอดไป สิ่งที่สำคัญขึ้นกับการดูแลรักษาของคนไข้ ที่ต้องมาตรวจเช็คทุกหกเดือน และทำความสะอาดโดยการแปรงฟัน และใช้ยาสีฟันอย่างเหมาะสม
สรุป
การอุดฟันเป็นขั้นตอนที่สำคัญในการรักษาฟันผุและฟันที่ได้รับความเสียหายจากปัจจัยต่างๆ เพื่อป้องกันไม่ให้ฟันเสื่อมสภาพและปวดในอนาคต วัสดุที่ใช้ในการอุดฟันมีหลายประเภท โดยทันตแพทย์จะเลือกใช้วัสดุที่เหมาะสมกับผู้ป่วยแต่ละคน
ทันตกรรมทั่วไป(General Practitioner)
ทพญ.ภริตา จิรโชคไพศาล
DR.PARITA JIRACHOKPAISARN
General Practitioner
Doctor of Dental Surgery (DDS) Faculty of Dentistry, Mahidol University
ทพญ.ณัชชา นทีกุลชนะ
Dr.Nutcha Nateekulchana
General Practitioner
Doctor of Dental Surgery (DDS) Faculty of Dentistry, Mahidol University
ทพ. ภูมิ พืชไพจิตร
Dr. Poom Peudpaichit
General Practitioner
Doctor of Dental Surgery (DDS) Faculty of Dentistry, Mahidol University