เจ็บจิ๊ดเวลากัด อาจเป็นฟันร้าว! รู้ทันอาการและแนวทางรักษา

ฟันร้าวคืออะไร?

ฟันร้า Toothว (Cracked) คือการที่เนื้อฟันแตกหรือมีรอยร้าว ซึ่งอาจเกิดขึ้นจากหลายสาเหตุ เช่น การบดเคี้ยวแรงเกินไป ฟันผุที่ลุกลาม หรืออุบัติเหตุ การปล่อยทิ้งไว้โดยไม่รักษาอาจนำไปสู่ฟันแตก หรือสูญเสียฟันได้

ฟันร้าว (Cracked Tooth) คือรอยร้าวหรือแตกของเนื้อฟัน ที่อาจไม่เห็นได้ด้วยตาเปล่า แต่สร้างความเจ็บปวดเมื่อออกแรงกัดหรือเคี้ยว โดยเฉพาะอาการ “เจ็บจิ๊ดเวลากัด” ซึ่งเป็นสัญญาณเฉพาะของปัญหานี้

สาเหตุที่ทำให้ฟันร้าว

เคี้ยวของแข็ง เช่น น้ำแข็ง กระดูก ของแข็งกรอบ
การนอนกัดฟันโดยไม่รู้ตัว
ฟันผุลึกที่ไม่ได้รักษา
ฟันที่ผ่านการรักษารากแล้วเปราะ
อุบัติเหตุ กระแทกแรงบริเวณใบหน้า

สัญญาณเตือนว่าอาจมีฟันร้าว

ปวดจี๊ดเวลากัดหรือเคี้ยว
เสียวฟันเฉพาะจุด โดยเฉพาะเวลาทานของร้อนหรือเย็น
ฟันไวต่อแรงกด
มองเห็นรอยร้าวด้วยตาเปล่า (ในบางกรณี)
ปวดเป็นพักๆ โดยไม่ทราบสาเหตุ
อาจไม่มีอาการใดเลยในช่วงแรก

วิธีตรวจวินิจฉัย

ทันตแพทย์จะใช้วิธีเฉพาะ เช่น:

กล้องขยายพิเศษ (Dental Microscope)
ฟิล์มเอ็กซเรย์ หรือ CBCT
ทดสอบแรงกัดเฉพาะจุด

ฟันร้าวมีหลายประเภท

1. รอยร้าวบนเคลือบฟัน (Craze Lines)

เป็นรอยร้าวเล็กๆ ที่อยู่บนผิวฟันเท่านั้น มักไม่ก่อให้เกิดอาการและไม่จำเป็นต้องรักษา

2. ฟันร้าวลึก (Cracked Tooth)

รอยร้าวลึกที่อาจลามเข้าไปถึงโพรงประสาทฟัน มักมีอาการปวดหรือเสียว

3. ฟันแยก (Split Tooth)

เกิดจากรอยร้าวที่ลึกจนทำให้ฟันแตกเป็นสองส่วน ต้องพิจารณาการถอนฟันหรือรักษาด้วยรากฟันเทียม

4. รอยร้าวจากรากฟัน (Vertical Root Fracture)

มักพบในฟันที่เคยรักษารากฟันแล้ว อาจไม่มีอาการชัดเจนแต่มีหนองที่เหงือกซ้ำๆ

วิธีรักษาฟันร้าว

ประเภทฟันร้าว	แนวทางการรักษา
รอยร้าวบนผิวฟัน	ขัดเรียบ / เฝ้าติดตาม
ร้าวกลางฟัน	อุดฟัน / ครอบฟัน
ลามถึงโพรงประสาท	รักษารากฟัน + ครอบฟัน
ฟันแยกหรือร้าวลึกถึงราก	ถอนฟัน + รากฟันเทียม

ถ้าสงสัยว่าฟันร้าว ควรทำอย่างไร?

หยุดเคี้ยวของแข็ง เช่น น้ำแข็ง หรือกระดูก
หลีกเลี่ยงการใช้ฟันข้างที่สงสัย
มาพบทันตแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยด้วยกล้องขยายหรือฟิล์มเอ็กซเรย์
วางแผนการรักษาเฉพาะราย เพื่อป้องกันฟันแตก

ทำไมการรักษาเร็วจึงสำคัญ?

ช่วยป้องกันฟันแตกหรือหลุด
ลดความเสี่ยงของการติดเชื้อในโพรงราก
ลดค่าใช้จ่ายในการรักษาระยะยาว
รักษาฟันแท้ไว้ได้นานที่สุด